مراحل مختلف رشد و تکامل گویایی را به صورت زیر نیز می توان طبقه بندی کرد .
4 هفتگی : خروج صداهای ضعیف از گلو
8 هفنگی : بعضی حروف صدادار را تلفظ می کند ، نغ نغ می کند .
12 هفتگی : کلماتی مثل " «آ - نگا» را می گوید .
28 هفتگی : اصوات چند سیلابی صدادار را ادا می کند .
40 هفتگی : اصوات پیچیده تکراری را بیان می کند . مثل : «ماما - دادا»
52 هفتگی : چند کلمه علاوه بر «ماما و بابا» ادا می کند .
15 ماهگی : کلمات نامفهوم ادا می کند ، اشیا آشنا مثل «توپ» را اسم می برد .
18 ماهگی : به طور متوسط ده کلمه بیان می کند ، اسم تصاویر را می گوید و یک یا چند قسمت از بدن خود را می شناسد .
24 ماهگی : سه کلمه در کنار هم قرار می دهد : (فاعل – فعل - مفعول)
30 ماهگی : هنگام صحبت کردن از خود ، کلمه ی «من» را به کار می برد و اسم و فامیل خود را می داند .
36 ماهگی : سن و جنس خود را می داند ، نام سه شیء را به طور صحیح می گوید و سه شماره را تکرار می کند یا یک جمله ی شش سیلابی می گوید .
48 ماهگی : چهار سکه را می تواند بشمارد و قصه می گوید .
60 ماهگی : چهار رنگ را اسم می برد ، جمله ده سیلابی را تکرار می کند و ده سکه را می شمارد . با توجه به طبقه بندی ذکر شده ، رشد و تکامل طول و ساختمان جمله در کودکان را می توان در چهار مرحله خلاصه کرد .
مرحله تک کلمه‌ای
که تقریبا از آغاز دو سالگی شروع شده و به مدت چهار تا دوازده ماه ادامه می یابد .
مرحله جمله دو کلمه‌ای
که تقریبا از نیمه سال دوم ، ظاهر می‌شود و تا حدود ۲۷ ماه ادامه می‌یابد . در این مرحله ، جملات کودک بیشتر از اسامی ترکیب می‌شوند و کودک ، «افعال ، حروف ، تعریف ، حروف اضافه و ربط» به کار نمی برد .
مرحله ی جمله کوتاه (۳ تا ۴ کلمه)
که در حدود ۲۸ ماهگی آغاز می شود و تقریباً تا 4 سالگی ادامه دارد . در طول این مدت فعل ها صرف نمی شوند و حروف اضافه ، حروف ربط ، افعال معین حروف تعریف و ضمایر اغلب حذف می شوند .
مرحله جمله کامل
از حدود چهار سالگی به بعد می باشد و جمله های کودک ، از ۶ تا ۸ کلمه ترکیب می یابند و پیچیدگی و روشنی بیشتری دارند . کودک در این مرحله ، ضمایر ، حروف تعریف ، حروف اضافه و حرف ربط را به کار می‌برد .
تلفظ
خردسالان تلفظ را از راه تقلید فرا می گیرند . کودک صداهایی را که می شنود ، تقلید می کند ، یعنی هر لغتی را همان طور تلفظ می کند که بزرگسالان تلفظ می کنند . کودک ممکن است لغات را صحیح یا ناصحیح تلفظ کند . کودک در دوران خردسالی ، برای تغییر تلفظ بسیار آماده است و هنگامی که محیط او را عوض می کنیم ، بعد از مدت کوتاهی تلفظ همنشینان تازه خود را می‌پذیرد ولی در دوران نوجوانی ، تلفظ به صورت عادت در آمده و تغییر آن دشوار است .
بین 18-12 ماهگی
بیشتر کلمات غیر قابل فهم هستند . تلفظ کودک در این دوره آن قدر نارساست که فقط اعضای خانواده ها یعنی کسانی که با او مانوس شده‌اند ، می‌توانند تا حدی منظور او را درک کنند .
بعد از ۱۸ ماهگی ، پیشرفت ظاهر می شود . در سه سالگی ، طرز تلفظ کودک پیشرفت زیادی می کند ولی تا این زمان ، اگرچه کودک می‌کوشد کلمات زیادی را بیان می کند اما کمتر می تواند لغات را درست تلفظ کند .
ناتوانی بزرگسالان ، در فهم کلمات و سخنان کودک باعث ناراحتی او می شود و او را وادار می کند به تنها زبانی که همیشه موثر بر رضایت بخش است یعنی گریه و فریاد پناه برد .کودک در این دوره ، نه تنها این حرکات کلمات را اشتباه تلفظ می کند بلکه چه بسا ، اتفاق می افتد که یک یا چند حرف از کلمه را عوض می کند و یا جای آنها را تغییر می دهد و به این ترتیب معجونی به وجود می آید که غیر قابل فهم است .
از جمله حروفی که اغلب جای آن ها عوض می شود «ن،ک،ف» است که به جای آن ها به ترتیب «چ،ج،س» گفته می شود . مثلاً کلمات « کوچه ، فاصله ، فقط » به صورت « جوچه ، ساصله و یا سقط» در می آید .
همانطور که قبلاً نیز اشاره شد ، پس از سه سالگی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای دیده می شود . اگرچه ، بیشتر کودکان حتی پس از ورود به دبستان نیز بعضی کلمات را غلط تلفظ می کنند ولی روی هم رفته ، در این سه می‌توان گفت که در تلفظ آن ها اشتباه کمتری ، می توان یافت و دیری نمی پاید که طرز تلفظ آنان به پایه بزرگسالان می‌رسد .
بین کودکان از نظر تلفظ نیز تفاوت های فردی خاص ملاحظه می شود . بعضی از خردسالان ، آن چنان واضح سخن می‌گویند که اغلب کلماتش را به آسانی می توان فهمید ولی در مقابل این دسته ، بعضی از همسالان آن ها آن قدرکلمات را بد تلفظ می کنند که فقط می‌توان حدس زد که منظور آن ها چیست و یا یکی از اعضای خانواده ناگزیر است نقش مترجم آنها را بر عهده بگیرد . این تفاوت‌ها تا حدی ، به تفاوت دستگاه صوتی بین کودکان بستگی دارد ولی علت اصلی آن را باید در شیوه راهنمایی های بزرگان که برای مهارت یافتن کودک در ترکیب صداهای گوناگون معمول می‌دارند ، جستجو کرد .
امکان ارسال نظر برای این مطلب وجود ندارد.