زعفران گیاهی است پایا با ارتفاع تقریبا ۳۰ سانتیمتر که دارای برگ های دراز و سبز مانند تره است . ساقه زیرزمینی آن از دو پیاز تشکیل می شود . این پیازها سخت و مدور و گوشتدار و پوشیده از غشاهای نازک قهوه ای رنگ می باشد .
گل های زعفران ارغوانی ، منظم و شامل لوله ای دراز است که به سه گلبرگ و کاسبرگ منتهی می شود . گلبرگ های زعفران به رنگ بنفش ، گلی و یا ارغوانی است . قسمت مورد استفاده این گیاه که زعفران نامیده می شود ناحیه انتهایی خامه و کلاله آن است . زعفران خیلی مرغوب قسمت کلاله گل یعنی قسمت انتهایی خامه است و میله خامه زعفران درجه دو و نامرغوب را تشکیل می دهد . بهترین نوع زعفران دنیا از قائنات در استان خراسان به دست می آید و بعد از آن زعفران کرمان قرار دارد . در برخی از نقاط گرمسیر دنیا مانند اسپانیا و کشمیر نیز زعفران به عمل می آید که با زعفران ایران تفاوت دارد و مرغوب نیست .
برداشت زعفران به این ترتیب صورت می‌گیرد که قسمت کلاله ی هر گل را بر می دارند و بین کاغذ قرار می دهند تا خشک شود و سپس دسته بندی می کنند . استاندارد زعفران که در فرانسه صورت گرفته است اعلام می دارد که باید ۵۰ عدد از الیاف زعفران بیشتر از 0.277 گرم وزن داشته باشد و درصد رطوبت آن ۱۳ درصد باشد . هم چنین هر میلی گرم آن باید بتواند ۷۰۰ سانتی متر مکعب آب را به طور محسوس رنگی کند .
ترکیبات شیمیایی زعفران
زعفران دارای مواد چرب ، املاح معدنی ، موسیلاژ و اسانس های فراوان می باشد . رنگ زعفران مرتبط به ماده محتوی آن ، به نام کروسین است . پیاز زعفران سمی است و مصرف بیش از حد آن برای حیوانات کشنده است .
خواص طبی زعفران
زعفران از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است . مهم ترین خاصیت زعفران که از قدیم الایام مورد استفاده بوده است درمان افسردگی می باشد . این خاصیت مهم حتی در شعر شاعران نیز انعکاس یافته است . شاهد آن شعر خواهان ایست که می گوید :
اگر کسی زعفران شادی فزاید گفت فزای چون تو با غم خو گرفتی زعفران کس مخور
مشهور است که یکی از سیاحان اروپایی که از شهر مشهد گذر می کرده است دخترانی را می‌بینند که خوشحال و خندان از یک کارخانه کوچک خارج می شوند . چون از همراهان دلیل خوشحالی و شادی آنها را سوال می کند جواب می شنود که آنها در کارخانه بسته بندی زعفران کار می کنند .
زعفران دارای بوی قوی و طعم تلخ می باشد .
1) خوردن چای زعفران باعث هضم غذا می شود .
2) باعث تحریک اعصاب می شود .
3) اثر مسکن درد دارد .
4) تنظیم کننده عادت ماهانه است و خانم هایی که پریودشان نامنظم است و عقب می‌افتد باید چای زعفران بنوشند .
5) در قدیم برای سقط جنین مصرف می شده است و برای این کار به زن باردار چند نوبت در روز چای زعفران می دادند .
6) زعفران خون ساز است و گردش خون را آسان می‌سازد .
7) مصرف زعفران خونریزی های بعد از زایمان را کاهش می دهد .
8) برای اینکه دانه های سرخک زودتر بیرون بریزد به بچه ها زعفران بدهید .
9) برای تقویت مغز و حواس مفید است .
10) قوای جنسی را تقویت می کند .
11) کبد را تصفیه و قوی می سازد .
12) سرفه را رفع و اثر مفید روی درمان برونشیت دارد .
13) کلیه و مثانه را پاک می کند .
14) آرامبخش و خواب آور است .
15) کسانی که دچار بی خوابی هستند بهتر است قبل از رفتن به رختخواب یک فنجان چای زعفران بنوشند .
16) برای خرد کردن و بیرون آوردن سنگ مثانه زعفران را با عسل مخلوط کرده و بخورید .
17) برای برطرف کردن درد رحم و مقعد از گل زعفران و کره کاکائو ، شیاف درست کرده و استفاده کنید .
18) زعفران ضد تشنج است .
19) هنگام دندان درآوردن بچه ها که لثه هایشان درد دارد ، مقدار نیم گرم زعفران را با عسل مخلوط کرده و با مسواک نرم روی لثه آنها بمالید تا درد برطرف شود .
20) دم کرده زعفران عرق آور بوده و مخصوصاً برای رفع سرماخوردگی و آنفولانزا مفید است .
21) گاز معده را برطرف می کند .
22) ادرار آور است .
23) و بالاخره اگر می‌خواهید همیشه شاد و خندان باشی زعفران بخورید .
فرمول قدیمی زیر برای تنظیم پریود خانم ها و باز کردن قاعدگی ، سالهاست که به کار می‌رود و اثر بسیار مفیدی دارد .
0.5 گرم تارتارات آهن و پتاسیم
0.5 گرم کرده زعفران
2 گرم پودر دارچین
خانم ها از این مخلوط چهار بار در روز استفاده کنند .
مضرات زعفران
چون زعفران بر روی سیستم تولید مثل اثر می کند زنان باردار باید از خوردن آن احتراز کنند زیرا ممکن است باعث سقط جنین شود . خوردن زیاد زعفران برای کلیه ها مضر است ، اشتها را کم می کند و ایجاد سردرد کرده و باعث اختلال حواس می شود . برای جلوگیری از این اشکالات باید زعفران با را انیسون و سکنجبین خورد .
زعفران را باید در شیشه‌های دربسته و دور از نور نگهداری کرد زیرا عطر و رنگ خود را در اثر نور از دست می‌دهد .
امکان ارسال نظر برای این مطلب وجود ندارد.